"Χιονάνθρωπος"

•  Τα παιδιά στέκονται στην αίθουσα σε μικρή απόσταση μεταξύ τους και παίρνουν θέση και στάση ως "χιονάνθρωποι".

• Χρησιμοποιώντας ένα γυάλινο μπουκάλι, φυσάμε μέσα σε αυτό για να παράγουμε ηχητικά τον αέρα.
• Ξεκινάμε ρυθμικά, μαζί με τα παιδιά, τον παρακάτω στίχο :

 Χιονίζει, χιονίζει

Κι ο αέρας στροβιλίζει

Καρότο έχω για μύτη

για χέρια έχω κλαδιά

Ο αέρας με παγώνει

Με κάνει δυνατό

Γι'αυτό θέλω ν'αρχίσω

χορό με τον ρυθμό!

(στίχοι: Έφη Χατζηθεοδωρίδου)

• Παίζοντας μία μελωδία στο μεταλλόφωνο (σε εύθυμο και γρήγορο ρυθμό), οι "χιονάνθρωποι"/παιδιά χορεύουν και κινούν τον κορμό τους στον ρυθμό.

• Στο άκουσμα ενός χτύπου από μπακέτα πάνω σε μεγάλο πιατίνι, βγαίνει ο ήλιος όπου οι "χιονάνθρωποι"/παιδιά αρχίζουν αργά-αργά να λιώνουν ... ...

• Η δραστηριότητά μας, συνεχίζεται με την επανεμφάνιση του αέρα μας από το μπουκάλι, όπου μπορούμε να ξεκινήσουμε την δραστηριότητα από την αρχή.
• Παίζουμε με τις έννοιες αργά/γρήγορα, χρησιμοποιώντας κάθε φορά τον ανάλογο ήχο από μουσικό όργανο που έχουμε επιλέξει.

Ρυθμός

 Σύμφωνα με την Πολυξένη Ματέϋ, ο ρυθμός είναι μια αφηρημένη αρχή που πραγματώνεται σε τρία ρυθμιζόμενα: το λόγο, τη μουσική (το μέλος), την κίνηση. Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό - κυρίως- είναι ότι ο ρυθμός είναι η βάση της μουσικής. Γι' αυτό και καλούμαστε να εργαστούμε με τα παιδιά - παίζοντας - έτσι ώστε να απελευθερώσουμε και να καλλιεργήσουμε τις ρυθμικές τους δεξιότητες.
  Αυτό μπορούμε να το κάνουμε μέσα από τρεις τουλάχιστον "κατευθύνσεις".

1. Μέσα από τη ρυθμική κίνηση στο χώρο, ξεκινώντας από πολύ φυσικές ρυθμικές κινήσεις όπως είναι το "περπάτημα" και το "τρέξιμο" και επεκτεινόμενοι στη συνέχεια σε άλλες βασικές ρυθμικές κινήσεις όπως είναι: το χοροπήδημα, ο καλπασμός, το λίκνισμα, η εμβατηριακή κίνηση κ.ά.
2. Μέσα από μια ποικιλία ηχηρών ρυθμικών κινήσεων (χτυπημάτων) με πρώτο "κρουστό όργανο" το σώμα μας. Έτσι, τα παλαμάκια, οι στράκες, τα ποδοχτυπήματα, τα χτυπήματα στους μηρούς, στο στήθος και σε άλλα σημεία του σώματος, έρχονται να παίξουν το ρόλο τους στα ρυθμικά παιχνίδια.
3. Μέσα από τη χρήση του ρυθμικού λόγου. Αυτή η ρυθμική εκφορά του λόγου συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στη ρυθμική εξάσκηση με σκοπό την "κατάκτηση" των βασικότερων ρυθμικών φαινομένων.

  Τελειώνοντας αυτή την πολύ σύντομη αναφορά στο ρυθμό παραθέτουμε μια σπουδαία παράγραφο γραμμένη από τη φωτισμένη μουσικο-παιδαγωγό, Πολυξένη Ματέϋ :"Τα σημερινά παιδιά των μεγάλων πόλεων, φυλακισμένα μέσα στα μπετονένια κλουβιά που επινοήσαμε για ανθρώπινες κατοικίες, δεν έχουν τη δυνατότητα να δραστηριοποιήσουν την έμφυτη κινητικότητά τους, αναγκαία για την ομαλή τους ανάπτυξη. Κι έτσι παρατηρούμε το τραγικό φαινόμενο να παρουσιάζονται κινητικές αναστολές και ανωμαλίες ήδη σε μικρά παιδιά, αναστολές που προέρχονται τις περισσότερες φορές από τους περιορισμούς που αναγκαστικά επιβάλλουμε.
  Μια σωστή κινητική αγωγή, προσαρμοσμένη στη φυσική κινητικότητα του παιδιού, μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στην καταπολέμηση αυτών των αναστολών και συμπλεγμάτων".
(Σακελλαρίδης, 2011: σελ.5-6)


Βιβλιογραφία : Γιώργος Σακελλαρίδης (2011), "Μουσικές Δραστηριότητες για παιδιά από 3 έως 12 χρονών", Εκδ.: ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ, Αθήνα.

Μουσική Ανάπτυξη

  Στον ευρωπαϊκό χώρο, κατά τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, άρχισε να παρατηρείται ένα ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των ικανοτήτων των παιδιών στις τέχνες, συμπεριλαμβανομένης και της μουσικής ικανότητας. Παρόλα αυτά, όμως, μέχρι και τη σύγχρονη εποχή, είναι δύσκολο να δοθούν με βεβαιότητα συγκεκριμένες θέσεις για τη μουσική ανάπτυξη του παιδιού, και γενικότερα του ατόμου.

  Κατά την τελευταία δεκαετία, οι προσπάθειες να καθοριστούν τα στάδια μιας εξελικτικής πορείας της μουσικής ανάπτυξης του παιδιού συγκέντρωσε ερευνητές από διάφορες επιστήμες, όπως την ψυχολογία, τη νευρολογία, την ψυχιατρική και τη βιολογία, που υποστηρίζουν την άποψη ότι η μουσική ικανότητα υπάρχει σε κάθε άνθρωπο. Ο Hodges (1989) υποστηρίζει ότι οι γενετικές οδηγίες δημιουργούν ένα νου και ένα σώμα που είναι προδιατεθειμένα να είναι μουσικά. Όπως ο άνθρωπος γεννάται με την ικανότητα της ομιλίας και είναι προδιατεθειμένος να μάθει τη συγκεκριμένη γλώσσα που του καθορίζει  το άμεσο περιβάλλον του, κατά τον ίδιο τρόπο ο άνθρωπος γεννάται με τα μέσα ν' αντιδρά στη μουσική που του καθορίζει το άμεσο πολιτισμικό περιβάλλον του.

  Οι έρευνες του Shelter (1985), με εγκύους φοιτήτριες της μουσικής, για τις προγεννητικές μουσικές εμπειρίες του παιδιού, καταλήγουν στο ότι το παιδί, σ'αυτό το προγεννητικό στάδιο, αντιδρά στη μουσική. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με αναφορές των φοιτητριών, "το παιδί εκινείτο πολύ όταν ασκούντο ή έπαιζαν σε ένα μουσικό όργανο που ήταν κοντά στο αγέννητο παιδί, για παράδειγμα, τοποθετημένο πάνω στην κοιλιά της μητέρας" (σ. 26).

  Οι Papousek (1982) και Fox (1984) ερεύνησαν σε νεογέννητα παιδιά στοιχεία των φωνητικών τους σχημάτων (vocalizations), αναλύοντας μουσικά χαρακτηριστικά όπως το ρυθμό, την ισοϋψή καμπύλη και τη βασική συχνότητα των ήχων.

  Άλλες έρευνες σχετικά με τη μουσική αντίληψη των νεογέννητων (Lopez 1989), έδειξαν ότι τα βρέφη μπορούν να διακρίνουν το είδος της μουσικής που ακούν αντιδρώντας ανάλογα. Η λεπτομερής ανάλυση των αντιδράσεων των βρεφών έδειξε ότι τα βρέφη αντιδρούσαν με περισσότερες κινήσεις του στόματος και του σώματος όταν άκουαν ένα ζωηρό τραγούδι, παρά όταν άκουαν ένα νανούρισμα.

  Οι έρευνες που αναφέρθηκαν πιο πάνω αποτελούν δείγματα των ερευνών που έχουν ως αντικείμενό τους την ανίχνευση της μουσικής ανάπτυξης του παιδιού από τη γέννησή του και ακόμη πιο πριν. Έγινε ιδιαίτερη αναφορά στις έρευνες αυτές, για να επισημανθεί η σημασία της μουσικής ως μέρος της ίδιας της φύσης του ατόμου, και του παιδιού ιδιαίτερα. ( ΣΕΡΓΗ, 2003: σ. 56-57)


Βιβλιογραφία : ΣΕΡΓΗ ΛΕΝΙΑ (2003), "ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ, Η Επίδραση της Μουσικής μέσα από τη Διαθεματική Μέθοδο Διδασκαλίας στην Ανάπτυξη της Προσωπικότητας των Παιδιών",Εκδόσεις GUTENBERG, ΑΘΗΝΑ.







  

"Το Μπαλόνι Και Η Καρφίτσα"

 Το παρακάτω ανήκει στην Κορνέλια Φλίτνερ, από το βιβλίο της "Ένα μπιζέλι που το λέγαν Έλλη"(2009), 33 παιχνιδόλογα μελοποιημένα για παιδιά, Εκδ.: ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ

Λέει η καρφίτσα στο μπαλόνι:

"Είσαι μεγάλο και στρογγυλό,

μικρή και μυτερή εγώ.

Ταιριάζουμε εμείς οι δύο!

Έλα να κάνουμε ένα αστείο:

θα κάνουμε ένα ντουρλανταντούμ,

εγώ θα κάνω "πικ" και εσύ θα κάνεις "μπουμ"!"

  

  Ξεκινάμε το εκφραστικό παιχνίδι αναπαριστώντας το μπαλόνι και την καρφίτσα λέγοντας ρυθμικά, όλοι μαζί τον παραπάνω στίχο.

  Μπορούμε επίσης,να χωρίσουμε τα παιδιά σε δύο ομάδες ("μπαλόνι" και "καρφίτσα") και να γίνει ένα παιχνίδι μεταξύ τους.

  Ή ακόμα, όταν δούμε την ομαδούλα μας λίγο ανήσυχη, ξεκινάμε με τις κινήσεις που έχουμε επιλέξει να συνοδεύουν τον στίχο και τα παιδιά πολύ εύκολα θα μας ακολουθήσουν σε αυτό.

  Με όχημα τον ρυθμό και την φαντασία, αφεθείτε στον υπέροχο κόσμο των παιδιών !

MusicEfi

 

Παίζουμε με γλωσσοδέτες κι αινίγματα

• Υλικά: Γλωσσοδέτες, αινίγματα, κλεψύδρα και μουσικά όργανα.
• Μαθησιακός στόχος: Να κατανοήσουν σταδιακά την έννοια της μέτρησης του χρόνου με τη βοήθεια της κλεψύδρας και να πουν έναν γλωσσοδέτη ή να βρουν τη λύση ενός αινίγματος μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

 

  Ζητάμε από τα παιδιά να διαλέξουν έναν γλωσσοδέτη και να τον πούνε μία φορά. Γυρνάμε την κλεψύδρα και τους προτείνουμε να μετρήσουν πόσες φορές προλαβαίνουν να πούνε το γλωσσοδέτη στο χρόνο που ορίζεται. Εάν δεν προλαβαίνουν να τον πουν σωστά, δίνουμε τον διπλάσιο χρόνο γυρνώντας την κλεψύδρα δύο φορές. Μια ομάδα παιδιών, κάθε φορά, συνοδεύει με αργά ή γρήγορα χτυπήματα στα μουσικά όργανα.

  Μια άλλη πρόταση είναι να πούμε στα παιδιά ένα αίνιγμα και να τους ζητήσουμε να βρουν τη λύση μέσα σε ορισμένο χρόνο, στο διάστημα που μετράει η κλεψύδρα. Όποιος βρει τη λύση στον συγκεκριμένο χρόνο κερδίζει.

Γλωσσοδέτες

Ο Τζίτζιρας                                                                             Η συκιά μας η διπλή

Ο Τζίντζιρας, ο μίντζιρας,                                                      Η συκιά μας διπλή,

ο τζιντζιμιντζιχόντζιρας,                                                         η  διπλο-γυριστή,

ανέβηκε στην τζιντζιριά,                                                        κάνει τα σύκα τα διπλά,

στη μιντζιριά,                                                                             τα διπλογυρι-γυριστά.

στην τζιντζιμιντζιχοντζιριά,                                                    Πάει ο σκύλος ο διπλός,

να φάει τα τζίντζιρα, τα μίντζιρα,                                           ο διπλογυρι-γυριστός,

τα τζιντζιμιντζιχόντζιρα.                                                          να φάει τα σύκα τα διπλά,

                                                                                                        τα διπλογυρι-γυριστά.

 

 

Άσπρη πέτρα                                                                         Καλημέρα, καμηλάρη

Άσπρη πέτρα ξέξασπρη                                                         Καλημέρα καμηλάρη,

κι απ' τον ήλιο ξεξασπρότερη.                                               καμηλάρη καλημέρα.

Αινίγματα

Κλειδώνω, μανταλώνω                                                       Έχω ένα βαρελάκι

Κλειδώνω, μανταλώνω,                                                       Έχω ένα βαρελάκι

τον κλέφτη βρίσκω μέσα!                                                    που 'χει δυο λογιών κρασάκι.

         (Ο ήλιος)                                                                                   (Το αυγό)

Ανοιγοκλειούν οι κάμαρες                                                  Χίλιοι μίλιοι καλογέροι

 

Ανοιγοκλειούν οι κάμαρες                                                  Χίλιοι μίλιοι καλογέροι
και κρότος δεν ακούγεται.                                                   σ' ένα ράσο τυλιγμένοι.
           (Τα μάτια)                                                                          (Το καρπούζι)



Βιβλιογραφία: ΤΖΕΝΗ ΜΩΡΑΪΤΗ, ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΚΟΥΡΙΚΑ (2006), "Το μουσικό γιασεμάκι" Διαθεματικές δραστηριότητες μουσικής για το Νηπιαγωγείο, Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, Αθήνα.

Δημιουργικότητα & Μουσική Έκφραση

  Παρατηρώντας τα μικρά παιδιά, του νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του Δημοτικού σχολείου, διαπιστώνει κανείς ότι είναι εμφανής η ατομικότητά τους και η έντονη επιθυμία τους για εξερεύνηση και πειραματισμό. Είναι επίσης πολύ εμφανές το ζωντανό ενδιαφέρον τους για τις διάφορες μορφές μουσικής έκφρασης, όπως το τραγούδι, τη ρυθμική κίνηση, τον πειραματισμό με μουσικά όργανα και άλλα ηχητικά αντικείμενα, καθώς επίσης και η συμμετοχή τους σε διάφορες μορφές δραματικής έκφρασης, όπως τη μίμηση και τους χαρακτηρισμούς.

  Είναι γεγονός ότι στη μετέπειτα σχολική ζωή του παιδιού οι δημιουργικές του δυνατότητες καταπιέζονται, και συχνά παραμένουν αδρανείς και ανεξερεύνητες. Οι λόγοι δεν είναι του παρόντος να αναλυθούν. Το θέμα είναι μέρος της ευρύτερης εκπαιδευτικής πολιτικής. Στα μαθήματα τουλάχιστον των τεχνών, όμως, όπως της μουσικής, της ζωγραφικής και του δράματος, σίγουρα η έμφυτη αυτή τάση του παιδιού για δημιουργικότητα θα πρέπει να ενδυναμώνεται. Γι' αυτό ο ρόλος του δασκάλου, χωρίς αμφιβολία, είναι σημαντικός, για να διατηρήσει το παιδί τη δημιουργικότητά του και τη φυσική τάση για εξερεύνηση, πειραματισμό και προσωπική έκφραση.

  Στη μουσική αγωγή των παιδιών, και ειδικότερα κατά το προγραμματισμένο μάθημα της μουσικής, η δημιουργικότητα θα πρέπει να αποτελεί το βασικό στοιχείο και χαρακτηριστικό οποιασδήποτε μουσικής δραστηριότητας, όπως το τραγούδι, η μουσική και η κίνηση, η ακρόαση μουσικής, ο πειραματισμός και η εκτέλεση στα μουσικά όργανα. Ακόμη, τα παιδιά θα πρέπει να έχουν ευκαιρίες για μουσικές δραστηριότητες που να συμπεριλαμβάνουν περαιτέρω δημιουργικές εργασίες.
  Στις δημιουργικές μουσικές εργασίες (Σέργη 1982/1991, σ. 117), αναμένονται τα πιο κάτω από τα παιδιά:

- Να δημιουργούν ρυθμικές και μελωδικές φράσεις.
- Να κάνουν αυθόρμητα τραγουδιστούς διαλόγους.
- Να χρησιμοποιούν ρυθμικά κτυπήματα και μουσικά όργανα για συνοδεία τραγουδιών.
- Να ερμηνεύουν μουσική με κίνηση (εκφραστική κίνηση ή χορογραφία).
- Να δραματοποιούν ιστορίες με μουσική επένδυση.
- Να χρησιμοποιούν μουσικά όργανα για περιγραφή ανθρώπινων χαρακτήρων, καταστάσεων,
   φαινομένων.
- Να κατασκευάζουν μουσικά όργανα.
- Να μιμούνται ζώα, να ζωντανεύουν χαρακτήρες και καθημερινές εμπειρίες.
- Να ζωγραφίζουν, όταν ακούν μουσική.
- Να χρησιμοποιούν κούκλες (puppets) για να ζωντανεύουν μουσικές ιστορίες.
  (Σέργη, 2003 : σ. 62-63)

Βιβλιογραφία: ΣΕΡΓΗ ΛΕΝΙΑ (2003), "Προσχολική Μουσική Αγωγή, Η Επίδραση της Μουσικής μέσα από τη Διαθεματική Μέθοδο Διδασκαλίας στην Ανάπτυξη της Προσωπικότητας των Παιδιών", Εκδόσεις GUTENBERG, Αθήνα.






 

Νέα αρχή...νέα χρονιά , με παιχνίδι και χαρά!

  Μία νέα σχολική χρονιά ξεκινά, με καινούργιες όμορφες φατσούλες να γεμίζουν τις σχολικές μας αίθουσες. Κι εμείς
σε θέση ετοιμότητας, να δώσουμε τα κατάλληλα ερεθίσματα, με στόχο να περάσουν όμορφα και δημιουργικά.
 
 Καλή αρχή!

• Παίρνουμε μία μπάλα, την τυλίγουμε με ύφασμα και την τοποθετούμε στο κέντρο της αίθουσας χωρίς να μας δουν τα παιδιά.
• Επιλέγοντας ένα μουσικό κομμάτι κι έχοντας προετοιμάσει μία απλή χορογραφία (προσαρμοσμένη πάντα στις ηλικίες της ομάδας μας, αλλά και για να είναι εύκολο για τα παιδιά να μας μιμηθούν και να μας ακολουθήσουν σε αυτή), ξεκινάμε όλοι μαζί.
•  Η χορογραφία μας, είναι γύρω από το τυλιγμένο ύφασμα, χωρίς να το αγγίζουμε.
• Στο κλείσιμο της χορογραφίας, σε διάταξη κύκλου, πιάνουμε όλοι τις άκρες του υφάσματος και το ανοίγουμε σιγά-σιγά, ανοίγοντας παράλληλα και τον κύκλο μας.
• Αποκαλύπτεται η μπάλα και μένουμε ακίνητοι σε διάταξη κύκλου, κρατώντας το ύφασμα με την μπάλα πάνω.
• Αργά-αργά, κρατώντας το ύφασμα, καθόμαστε όπως είμαστε, κάτω οκλαδόν.
• Παίρνω την μπάλα και την αφήνω να ρολάρει προς ένα παιδί, ενώ παράλληλα φυσάω "διαγράφοντας ακουστικά" την πορεία της, μέχρι να φτάσει στα χέρια του παιδιού.

              "Μία μπάλα μαγική ήρθε στην παρέα
               Πες μας τ' όνομά σου να παίξουμε μαζί"

         Το παιδί λέει το όνομά του και συνεχίζει ομοίως, ρολάροντας την μπάλα προς ένα άλλο
         παιδί της ομάδας μας.

Σημ. musicEfi:   Είναι ωραίο να κρατάμε στα παιδιά στοιχεία έκπληξης, γιατί έτσι οξύνουμε το ενδιαφέρον και την περιέργειά τους για το τι ακολουθεί. 

Γι' αυτό κι από την αρχή της δραστηριότητας, δεν δίνουμε πληροφορίες για το αντικείμενο που έχουμε από πριν στην αίθουσα, αλλά το αφήνουμε να αποκαλυφθεί αργότερα, την ώρα της δραστηριότητας.

 Και κάτι τελευταίο.....μιας και μοιραστήκαμε την περσινή σχολική χρονιά, θα 'θελα να σας ευχαριστήσω για την εμπιστοσύνη & την υποστήριξή σας . Ευελπιστώ και φέτος να είμαι κοντά σας με άρθρα γύρω απ το παιδί και παρέα το ρυθμό και τη μουσική.

Με αγάπη 

MusicEfi 

"Ένα βότσαλο γυρίζει..."

 Το Καλοκαίρι είναι η αγαπημένη εποχή των παιδιών. Η ανεμελιά και τα άπειρα παιχνίδια στη παραλία και στην θάλασσα τους δίνουν περισσότερη ενέργεια, αλλά και πολύ χαρά!
Γιατί λοιπόν, να μην "παίξουμε" με τις εικόνες, τις αναμνήσεις που έχουν απ'αυτό το Καλοκαίρι;

• Καθόμαστε με τα παιδιά, οκλαδόν στο πάτωμα, σε διάταξη κύκλου.
• Κρατώντας ένα βότσαλο και λέγοντας όλοι μαζί το παρακάτω ρυθμικό, περνάμε το βότσαλο από χέρι σε χέρι.

" Ένα βότσαλο γυρίζει

   κι αναμνήσεις πλημμυρίζει.

  Τι εικόνα σου 'χει μείνει

   απ' αυτές τις διακοπές ;"

• Στο παιδάκι που καταλήγει το βότσαλο, ζητάμε να μοιραστεί μαζί μας εικόνες από τις διακοπές του και αν του ζητούσαμε να ζωγραφίσει πάνω στο βότσαλο μία εικόνα, ποια θα ήταν αυτή.
• Η δραστηριότητα συνεχίζεται και με τα υπόλοιπα παιδιά της ομάδας μας.
• Η δραστηριότητα καταλήγει με ζωγραφιά πάνω σε βότσαλο από κάθε παιδί. 

      MusicEfi
 

Παιχνίδια Κατάλληλα Για Βρέφη Ηλικίας Ενός Έως Επτά Μηνών

 Παιχνίδια & Δραστηριότητες Κατάλληλες Για Βρέφη Ηλικίας Ενός Έως Τριών Μηνών

• Εικόνες ή βιβλία με σχέδια σε έντονες αντιθέσεις
• Διάφορα μομπίλ με λαμπερά χρώματα
• Άθραυστος καθρέφτης σταθεροποιημένος στο εσωτερικό της κούνιας
• Κουδουνίστρες
• Τραγουδήστε στο μωρό σας
• Βάλτε του να ακούσει μουσική από μουσικά κουτιά, δίσκους, κασέτες

                                             (Αμερικανική Παιδ.Ακαδημία, 2000 - σελ.: 181)

Παιχνίδια Κατάλληλα Για Βρέφη Από Τεσσάρων Μέχρι Επτά Μηνών

• Άθραυστος καθρέφτης στερεμένος στο εσωτερικό του κρεβατιού ή στα κάγκελα του παιδικού πάρκου
• Μαλακές μπάλες που βγάζουν απαλούς ευχάριστους ήχους
• Υφασμάτινα παιχνίδια που κάνουν διάφορους ήχους
• Παιχνίδια με υποδοχές για τα δάχτυλα
• Μουσικά παιχνίδια, όπως κουδούνια, σείστρα, ντέφια (βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν κομμάτια που μπορούν να αποσπαστούν)
• Διαφανείς κουδουνίστρες που επιτρέπουν να φαίνονται στο εσωτερικό τα κομμάτια που προκαλούν τον ήχο
• Παλιά περιοδικά με χρωματιστές φωτογραφίες για να του δείχνετε
• Βιβλία για βρέφη, των οποίων οι σελίδες είναι από χαρτόνι, πανί ή πλαστικό

                                            (Αμερικανική Παιδ.Ακαδημία, 2000 - σελ.: 194)                                                             

Βιβλιογραφία :

Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία (2000), Επιμελητές: Steven P. Shelov, M.D. , M.S. , Robert E. Hannemann, M.D. "Η ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΜΩΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΣΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ - Από τη γέννηση έως τα πέντε του χρόνια". Μτφρ.: ΔΑΦΝΗ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ, Επιμέλεια: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ, Εκδόσεις ΠΟΤΑΜΟΣ

"Η μόλυνση του περιβάλλοντος"

  Είναι ευκαιρία να μιλήσει η νηπιαγωγός με τα παιδιά για το περιβάλλον. Για τη μόλυνση, τα δάση που καίγονται, τα νερά, τα ποτάμια, τα απόβλητα, τα εργοστάσια που μολύνουν τα πάντα, λαχανικά, φρούτα, το νερό που πίνουμε. Οι θάλασσες, τα πλοία με το πετρέλαιο που μολύνει τις θάλασσες. Τα ψάρια που ψοφάνε. Τα φυτοφάρμακα. Πουλιά, ζώα, ερπετά τα πάντα εξαφανίζονται. Είναι ένα ωραίο και μεγάλο θέμα που μπορεί να γίνει ένα μικρό project.

  Τα παιδιά να χωριστούν σε ομάδες και η κάθε μια να αναλάβει ένα θέμα. Πτηνά, ζώα - θάλασσα - ποτάμια - ήλιος - ουρανός - παραλίες και τόσα άλλα. Αποφασίζουν τα ίδια τα παιδιά.

Μικρό Δρώμενο

Ρόλοι:

1. Ήλιος - ένα παιδί
2. Ουρανός - ένα παιδί
3. Δέντρα - 4-5 παιδιά
4. Σπίτια -  4-5 παιδιά

  Στον κάθε ρόλο, το κάθε παιδί έχει δυο όψεις. Από την μια χαρούμενη και καθαρή και πίσω ακριβώς το αντίθετο.
Το κάθε παιδί κατασκευάζει το δικό του με χαρτόνια - κόλλες - χρώματα κλπ
Π.χ. ο ήλιος μπρος σε χρώματα κόκκινο-κίτρινο και από την πίσω πλευρά ο ήλιος σε χρώμα μαύρο.
Αυτές τις δυο όψεις το παιδί τις ενώνει με λαστιχάκια και τις φοράει στο κεφάλι του.

Σε όλη την προετοιμασία το ένα παιδί βοηθά το άλλο. Η συνεργασία αυτή είναι πολυ σημαντική.
- Το ίδιο κάνουν και τα άλλα παιδιά με τους άλλους ρόλους π.χ. τα δέντρα - μπροστά είναι καταπράσινα και πίσω όλο μαύρο - καμένο.
- Εκτός από τους πιο πάνω ρόλους έχουμε :
-- Δύο παιδιά με μαύρες σακούλες στο χέρι με σκουπίδια - τενεκεδάκια - κόλλες - χαρτομάντηλα, άδεια κουτιά από χυμούς, γάλα κλπ.
-- Άλλα δύο - τρία παιδιά, με άδειες σακούλες έρχονται και τα μαζεύουν.
-- Οι ρόλοι πάλι γυρίζουν από την χαρούμενη πλευρά.


Το Δρώμενο :

- Αρχίζει η μουσική - "Η Άνοιξη", Βιβάλντι (30'')
- Μπαίνουν τα παιδιά, ήλιος - ουρανός - σπίτια - δέντρα και δείχνουν την χαρούμενη πλευρά τους.

- Μετά ακούγεται η μουσική "Paga Yaga" από το έργο "Πίνακες από μια έκθεση" του Μουσσόρσκυ (30'') και δυο παιδιά με τις μαύρες σακούλες μπαίνουν μέσα και αρχίζουν να πετούν σκουπίδια παντού. Τότε οι "ρόλοι", ο ένας μετα τον άλλον γυρίζουν και δείχνουν την πίσω πλευρά τους, που είναι μια άλλη όψη εντελώς διαφορετική, θλιμμένος ήλιος - λερωμένα τα σπίτια, μαύρα τα δέντρα, μαύρος ο ουρανός.
- Τα δύο-τρία παιδάκια που πρώτα έπαιζαν στην πλατεία χαρούμενα, τώρα κλαίγοντας, φεύγουν μακριά.

- Μετά ακούγεται μια άλλη μουσική : "Ελαφρύ Ιππικό" του Σιπέ μόνο η αρχή, δηλαδή οι τρομπέτες (30'').
- Τότε μπαίνουν μέσα δύο-τρία παιδιά με άδειες σακούλες και μαζεύουν τα σκουπίδια και το τοπίο γίνεται καθαρό.
- Ακούγεται πάλι "Η Άνοιξη" του Βιβάλντι (50''). Τότε οι "ρόλοι" δηλαδή ο ήλιος, τα δέντρα, τα σπίτια γυρίζουν από τη χαρούμενη πλευρά και τα δυο - τρία παιδάκια ξαναγυρίζουν στην πλατεία και χαρούμενα αρχίζουν να παίζουν. Μπορεί να ακουστεί και ένα μέρος από το έργο "Il Cardelino" (Η Καρδερίνα) του Βιβάλντι, όπου ακούγεται μόνο το φλάουτο που κάνει την Καρδερίνα να κελαηδεί.
  Τότε δύο-τρία παιδιά που ντύθηκαν μόνα τους πουλιά μπαίνουν στο σκηνικό και "πετούν" χαρούμενα.

- Στο τέλος, μια άλλη μέρα, τα παιδιά ζωγραφίζουν ότι τους άρεσε πιο πολύ.

- Στο παιχνίδι αυτό τα παιδιά βιωματικά αγγίζουν το τόσο σοβαρό θέμα που απασχολεί όλο τον πλανήτη, δηλαδή τη μόλυνση του περιβάλλοντος. (Χαραλάμπους, 2001 Σελ.: 205-211)

Βιβλιογραφία :
Χαραλάμπους Ανδρέας (2001), "Μουσικά Παιγνίδια στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία"-το κόκκινο, Εκδόσεις Ατραπός, Αθήνα.


 

Μουσική και έμβρυο

"Έχω μια φίλη που επιμένει ότι πηγαίνοντας σε συναυλίες, τώρα που είναι έγκυος, θα κάνει το μωρό της να αγαπήσει τη μουσική, και μια άλλη της οποίας ο άντρας διαβάζει κάθε βράδυ πάνω από την κοιλιά της για να μάθει το μωρό τους να αγαπά τη λογοτεχνία. Πρέπει να αρχίσω κι εγώ να δίνω ερεθίσματα στο μωρό μου;"


  Όλοι οι γονείς επιθυμούν μόνο το καλύτερο για τα παιδιά τους - ή, στην περίπτωση αυτή, για το παιδί που πρόκειται να αποκτήσουν. Αλλά είναι σημαντικό να βλέπουμε τα πράγματα κάτω από το σωστό πρίσμα, πριν αρχίσουμε να βάζουμε Μπετόβεν και να απαγγέλλουμε Σαίξπηρ.

  Ενώ είναι αλήθεια ότι η ικανότητα της ακοής είναι αρκετά αναπτυγμένη στο έμβρυο κατά το τέλος του δεύτερου τριμήνου ή στην αρχή του τρίτου, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι μια συναυλία όσο είναι ακόμα στη μήτρα ή ένα μάθημα για τους μεγάλους κλασικούς δίνει στο μωρό ένα προβάδισμα στην  εκπαίδευση (ή σε μια σταδιοδρομία στη μουσική ή λογοτεχνία). Η προώθηση ενός εκπαιδευτικού ή πολιτιστικού προγράμματος από τόσο νωρίς μπορεί να έχει επίσης κάποια μειονεκτήματα - ειδικά αν σημαίνει την έναρξη εξαιρετικά πρόωρης πίεσης από την πλευρά των γονιών και αρχίσει να δίνει πάρα πολύ μεγάλη έμφαση στα επιτεύγματα σε μια πολύ τρυφερή ηλικία (και πριν από τη γέννηση είναι σαφώς πολύ τρυφερή ηλικία). Τα έμβρυα (όπως και τα μωρά και τα παιδιά στα οποία θα εξελιχθούν πριν καλά-καλά το καταλάβετε) αναπτύσσονται - και αργότερα μαθαίνουν - καλύτερα με τον δικό τους ρυθμό, χωρίς να απαιτείται παρακίνηση. Υπάρχει επίσης ο θεωρητικός κίνδυνος, όταν οι γονείς προσπαθούν να μετατρέψουν τη μήτρα σε σχολική τάξη, να διαταράσσουν άθελά τους τον φυσικό ρυθμό ύπνου του μωρού που θα αποκτήσουν, εμποδίζοντας στην πραγματικότητα την ανάπτυξή του αντί να την ενισχύουν (ακριβώς όπως θα συνέβαινε αν ξυπνούσαν ένα νεογέννητο για ένα παιχνίδι με γράμματα).
  Πέρα, όμως, απ' όλα αυτά, δεν είναι καθόλου κακό - ενώ, αντίθετα, είναι πολύ καλό να παρέχετε στο μωρό σας ένα περιβάλλον στη μήτρα πλούσιο σε γλωσσικά και μουσικά ερεθίσματα και, ακόμα πιο σημαντικό, να βρίσκετε τρόπους να έρθετε κοντά στο μικρό σας πολύ πριν μπορέσετε να του δώσετε το πρώτο σας χάδι. Αν μιλάτε, διαβάζετε ή τραγουδάτε στο μωρό σας όσο βρίσκεται ακόμα στη μήτρα (δεν χρειάζεται ενισχυτής), δεν θα εξασφαλίσετε υποτροφία για την Οξφόρδη, αλλά θα εξασφαλίσετε ότι το μωρό σας θα αναγνωρίζει τη φωνή σας όταν γεννηθεί - και θα έχετε και οι δύο ένα πλεονέκτημα στο ξεκίνημα του δεσίματός σας.

 
  Αν παίζετε κλασική μουσική τώρα, μπορεί να αυξήσετε την πιθανότητα να εκτιμά το νεογέννητό σας αυτούς τους ήχους αργότερα ή ακόμα και να ηρεμεί με αυτούς (αν και έχει αποδειχτεί ότι η έκθεση στη μουσική και τη λογοτεχνία έχει πολύ σημαντικότερη επίδραση αφού γεννηθεί το μωρό σας παρά προγεννητικά - γι' αυτό έχετε έτοιμες σονάτες μόλις έρθει το μωρό). Και μην υποτιμάτε τη δύναμη του αγγίγματος. Δεδομένου ότι και αυτή η αίσθηση αρχίζει να αναπτύσσεται στη μήτρα, αν χαιδεύετε την κοιλιά σας τώρα, μπορεί επίσης να δυναμώσετε το δεσμό σας με το μωρό σας αργότερα.
  Βάλτε λοιπόν Μότσαρτ, φέρτε και Μπαχ, ξεσκονίστε τα σονέτα του Σαίξπηρ και διαβάζετε στην κοιλιά σας αν θέλετε (και αν μπορείτε να το κάνετε χωρίς να χάσετε τον έλεγχο). Φροντίστε, όμως, να είστε βέβαιη ότι τα κάνετε όλα αυτά για να έρθετε πιο κοντά στο μωρό σας - όχι για να φέρετε το μωρό σας πιο κοντά σε ένα διδακτορικό από καλό πανεπιστήμιο.
  Βέβαια, αν αισθάνεστε ανόητη κάνοντας όλα αυτά μπροστά στη φουσκωμένη κοιλιά σας, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε μήπως το μωρό σας δεν σας γνωρίσει. Εξοικοιώνεται με τον ήχο της φωνή σας - και του μπαμπά του - κάθε φορά που μιλάτε μεταξύ σας ή με κάποιον άλλο. Απολαύστε, λοιπόν, την επαφή με το μωρό σας τώρα, αλλά χωρίς να ανησυχείται για τη μόρφωσή του από τόσο νωρίς. Όπως θα ανακαλύψετε, τα παιδιά μεγαλώνουν έτσι κι αλλιώς πάρα πολύ γρήγορα.(H.Murkoff & S.Mazel, 2009. Σελ.:346-347)

Βιβλιογραφία :
HEIDI MURKOFF & SHARON MAZEL (2009), "ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΕΙΣΑΙ ΕΓΚΥΟΣ", Μτφρ.: Βικτωρία Σαμπετάι, Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ, Αθήνα. 

Βρείτε ποιο είναι το ψέμα

Πρωταπριλιά
  Η πρώτη μέρα του Απριλίου, κατα την οποία συνηθίζεται να λέγονται διάφορα αστεία ψέμματα. Το έθιμο αυτό μας ήρθε από τη Δύση, την εποχή των Σταυροφοριών. Με τα πρωταπριλιάτικα ψευτογελάσματα γελούν τους ανύποπτους, αφελείς και αφηρημένους ανθρώπους, οι οποίοι πιστεύουν αυτά τα αστεία και τις φάρσες, ενώ οι άλλοι γελούν για την ευπιστία τους.

Πηγή: Σχολική Υδρία-Μονοτονικη, ΓΕΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, Τόμος Δέκατος, Εκδ.: Γ. ΑΞΙΩΤΕΛΛΗΣ & ΣΙΑ Ε.Π.Ε. Αθήνα (σσ.: 3305)

1. Δραστηριότητα "Μουσική Τυφλόμυγα"

• Τα παιδιά στέκονται όρθια, σε διάταξη κύκλου. Στη μέση του κύκλου, επιλέγουμε ένα παιδί όπου του κλείνουμε τα μάτια με ένα μαντήλι.
• Δίνουμε ένα μουσικό όργανο (π.χ. κουδουνάκια, μαράκες, χειροτύμπανο κ.τ.λ.) σε ένα παιδί από τον κύκλο. Εκείνο ξεκινά να παίζει ρυθμικά το μουσικό όργανο και το παιδί με τα κλειστά μάτια καλείται να οδηγηθεί από τον ήχο στο σωστό παιδί.
• 'Οταν το βρεί καλείται να βρεί ποιος/α συμμαθητής/τρια του είναι. Π.χ. ρωτά το παιδί :"είναι κορίτσι;" , τότε απαντά η υπόλοιπη ομάδα "αλήθεια" ή "ψέματα" ανάλογα τι απάντηση αντιστοιχεί στην κάθε ερώτησή του.

 

      2. Οι ομάδες της "Αλήθειας" και του "Ψέματος"

•  Χωρίζουμε τα παιδιά σε δύο ομάδες. Η μία ομάδα θα εκπροσωπεί την Αλήθεια και η άλλη το Ψέμα.
• Δίνουμε σε κάθε παιδί από ένα μουσικό οργανάκι.
• Από το τραγούδι της Δόμνας Σαμίου "Είπαμε πολλά ψέματα", δανειζόμαστε την πρώτη φράση "Είπαμε πολλά ψέμματα, ας πούμε και μια αλήθεια"(δις) και την τραγουδά, χρησιμοποιώντας τα μουσικά οργανάκια, η ομάδα της Αλήθειας.
•  Η ομάδα που εκπροσωπεί το Ψέμα, χρησιμοποιώντας την ίδια μελωδία του τραγουδιού, θα λέει :"Το ψεματάκι βρήκαμε και πες μας την αλήθεια!"(δις)
• Χωρίς να μας βλέπουν τα παιδιά, βρίσκουμε ένα αντικείμενο στον χώρο π.χ. την καρεκλίτσα και παίζουμε σε αυτή κάτι ρυθμικό λέγοντας: "Παίζω έναν ρυθμό, πάνω στο τραπέζι. Αλήθεια ή Ψέμα;" 
• Απαντά η ανάλογη ομάδα, χρησιμοποιώντας τα κρουστά οργανάκια και τραγουδώντας την αντίστοιχη μελωδική του φράση.
• Τον ρόλο μας, τον δίνουμε σε ένα παιδί.

     3. Εκμάθηση τραγουδιού "Είπαμε πολλά ψέματα", Δόμνα Σαμίου
         CD "Ο κυρ βοριάς ... και άλλα τραγούδια για παιδιά"
         Συλλογή - μουσική επιμέλεια: Δόμνα Σαμίου
         Έτος έκδοσης 2007
         Χορηγός
         Alfred Karcher GmbH & Co. KG



Eίπαμε πολλά ψέματα, ας πούμε και μιά αλήθεια,
φορτώσαμ’ ένα ποντικό σαράντα κολοκύθια.
Tα κολοκύθια είχαν νερό και το νερό βατράχια
και τα βατράχια λάλαγαν κι ο ποντικός εσκιάχτη
και το φορτίο το ’ριξε, πιλάλετος¹ κι εχάθη
και μέσ’ στ’ αμπάρια τρύπωσε κι η μάνα του του λέει:
- Πού ’σουν παιδάκι πόντικα, πού ’σουν καλέ Zαφείρη;
- Πάω στην Πόλη γι’ άρματα και στη Φραγκιά για ρούχα.

---

¹πιλάλετος: τρεχάλα

Διαθέσιμο : http://www.domnasamiou.gr/?i=portal.el.songs&id=56
[Πρόσβαση στις 30.03.2016]


Καλή πρωταπριλιά!
MusicEfi

"ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΜΑΡΙΟΝΕΤΕΣ"

Ένα παιχνίδι μαριονέτας με μουσική, όπου κάθε ήχος θα σημαίνει μια ξεχωριστή κίνηση. Χωρίστε την ομάδα σε ζευγάρια. Κάθε ζευγάρι αποτελείται από την κούκλα και τον οδηγό της. Ο παίκτης έχει πέντε διαφορετικούς ήχους, με τους οποίους θα κινούνται πέντε διαφορετικά μέρη του σώματος. Ένα χτύπημα στο τύμπανο, για παράδειγμα, κινεί τα πόδια, με τα κουδουνάκια γυρίζει το κεφάλι και ένα ψηλό Ντο κάνει την κούκλα να περιστρέφει τους γοφούς της.

  Στην αρχή, τα ζευγάρια αποφασίζουν ποιοί ήχοι αντιστοιχούν σε κάθε κίνηση. Θυμίζουμε στους παίκτες ότι μπορούν να παράγουν διαφορετικούς ήχους από ένα μόνο όργανο. Δίνουμε λίγο χρόνο να αποφασίσουν τους ήχους και να εξασκηθούν στις κινήσεις.

  Επίσης οι παίκτες μετά από λίγο αλλάζουν ρόλους - σ' αυτήν την περίπτωση τα ηχητικά σήματα παραμένουν τα ίδια.

  Θα τελειώσουμε με μια επίδειξη μπροστά σ' όλη την ομάδα. Βέβαια, το παιχνίδι θα συνεχισθεί για αρκετή ώρα. Τα ζευγάρια μπορούν να επιλέξουν ποιός θα παίξει τον κάθε ρόλο. Ρωτήστε αν οι θεατές μπορούν να ανακαλύψουν ποιοί ήχοι αντιστοιχούν σε κάθε κίνηση. Για αυτούς που κάνουν τις μαριονέτες καλό είναι να υπάρχει ένα συγκεκριμένο θέμα.

Βιβλιογραφία: HUBERTA WIERTSEMA (1991), "100 ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ Με Κίνηση", Επιμέλεια-Μετάφραση: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΟΜΠΛΕΡ, Εκδ.: edition orpheus, Σ. & Μ. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ Ο.Ε. , ΑΘΗΝΑ

"Ο Καρνάβαλος"

 

  Το παρακάτω ποίημα, ανήκει στη "ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ", ΓΙΑΝΝΗ ΣΜΥΡΝΙΩΤΑΚΗ - ΘΟΔΩΡΟΥ ΤΡΟΥΠΗ, από τις εκδόσεις ΣΜΥΡΝΙΩΤΑΚΗΣ, ΑΘΗΝΑ.

  Διαβάζοντας το ποίημα, το μυαλό γεμίζει με εικόνες και δράση. Έμπνευση για να δραματοποιηθεί μαζί με τα παιδιά, χρησιμοποιώντας παράλληλα και διάφορα κρουστά όργανα.

Ο ΚΑΡΝΑΒΑΛΟΣ

Τι φασαρία, τι θόρυβος στου δρόμου τη γωνιά!

Κάπου περνά ο Καρνάβαλος από τη γειτονιά.

Περνά με την παρέα του που είν' όλοι μασκαράδες,

παλιάτσοι, γύφτοι, κόμητες, μαϊμούδες κι αραπάδες.

***

Τι συντροφιά χαρούμενη, τι κέφι, τι χαρά!

Τραγούδια οι δρόμοι αντιλαλούν και γέλια ζωηρά.

Άλλοι κρατούνε τούμπανα κι άλλοι έχουν καραμούζες

κι άλλοι πηδούν, χορεύουνε με τούμπες και με σούζες.

***

Και να, με την κεφάλα του τη χάρτινη μπροστά

χοροπηδά ο Καρνάβαλος και γύρω χαιρετά.

Ξετρελαμένα τα παιδιά θαρρούνε πως τους γνέφει

και, τρέχοντας ξοπίσω του, του τραγουδούν με κέφι:

***

Καρνάβαλε, Καρνάβαλε, της τρέλας αρχηγέ,

απ' την καλή μας γειτονιά μη φεύγεις πια ποτέ.

Με την τρελή παρέα σου για πάντα εδώ να μείνεις

την ευτυχία και τη χαρά, Καρνάβαλε, να δίνεις.

Χάρης Σακελλαρίου

•  Κάθε παιδί μεταμφιέζεται, με υφάσματα και υλικά που έχουμε στην τάξη μας.
• Επιλέγουμε ένα παιδί να έχει τον ρόλο του Καρνάβαλου, δίνοντάς του μία μάσκα που θα αντιπροσωπεύει τον ξεχωριστό του ρόλο.
• Τα υπόλοιπα παιδιά παίρνουν στο χέρι τους από ένα κρουστό μουσικό όργανο.
• Επιλέγουμε έναν συγκεκριμένο ρυθμό όπου θα παίζουν συντονισμένα όλα τα κρουστά.

• Ένα παιδί ξεκινά : "Τι φασαρία, τι θόρυβος στου δρόμου τη γωνιά!

                                           Κάπου περνά ο Καρνάβαλος από τη γειτονιά."

• Με την συνοδεία των κρουστών μουσικών οργάνων και στον ρυθμό που έχουν νωρίτερα διδαχθεί, ξεκινά η παρέλαση των μασκαράδων.  
• Με τον χτύπο της μπακέτας πάνω στο μεγάλο πιατίνι (ή όποιο άλλο κρουστό έχετε στην διάθεσή σας), οι μασκαράδες μένουν ακίνητοι, τότε κάνει την είσοδό του ο Καρνάβαλος, χαιρετώντας όλους, χορεύοντας και παίζοντας μαράκα. 
• Ο  Καρνάβαλος στέκεται στο κέντρο περίπου της τάξης και οι υπόλοιποι μασκαράδες δημιουργούν έναν κύκλο γύρω από αυτόν και του τραγουδούν τον τελευταίο στίχο.

"Καρνάβαλε, Καρνάβαλε, της τρέλας αρχηγέ,

απ' την καλή μας γειτονιά μη φεύγεις πια ποτέ.

Με την τρελή παρέα σου για πάντα εδώ να μείνεις

την ευτυχία και τη χαρά, Καρνάβαλε, να δίνεις"

  Σημ.: Εμείς επιλέξαμε με τα παιδιά, να το πούμε ρυθμικά παίζοντας παράλληλα και τα κρουστά μουσικά όργανα. Φυσικά, αν θέλετε, μπορείτε να προσθέσετε τη δική σας μελωδία.

"Κόκκινη Κλωστή"

                                         «Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης,
                                    τα παλιά παλούκια καίει, τα καινούργια ξεριζώνει»

  Γνωστή παροιμία όπου έπλασε ο λαός για να εξηγήσει τις απότομες μεταβολές του καιρού.

  Από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη, συνηθίζεται να φοριέται στον καρπό του χεριού ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη» ή «Μαρτιά». Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο «Μάρτης» φοριέται κυρίως από τα παιδιά για να προστατεύει τα πρόσωπά του από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν.
   Ο "Μάρτης" φτιάχνεται την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου και φοριέται είτε σαν δαχτυλίδι στα δάχτυλα, είτε στον καρπό του χεριού σαν βραχιόλι. Καμμιά φορά φοριέται ακόμα και στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού, ώστε να μην σκοντάφτει ο κατοχός του.
   Ο «Μάρτης» ή «Μαρτιά» είναι ένα παμπάλαιο έθιμο εξαπλωμένο σε όλα τα βαλκάνια, λόγω της υιοθέτησής του από τους Βυζαντινούς, οι οποίοι και το διατήρησαν. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, επειδή οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων συνήθιζαν να δένουν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι. ( Διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο: http://edu.klimaka.gr/diafora/557-paradosi-marths-klimaka.html [Πρόσβαση στις 27/02/2016].

Προσέγγιση της "Κόκκινης Κλωστής" μέσω της μουσικοκινητικής:

• Στεκόμαστε με τα παιδιά σε διάταξη κύκλου και κρατάμε ένα κομμάτι κόκκινο νήμα. Προετοιμάζουμε χορευτικές κινήσεις (προσαρμοσμένες στις ηλικίες τους) και τα παιδιά μας ακολουθούν σε αυτές ακούγοντας https://youtu.be/j-U2MP4TXFg Ευανθία Ρεμπούτσικα, Κόκκινη Κλωστή [Πρόσβαση στις 22/02/2016]

•  Χωρίζουμε τα παιδιά σε ζευγάρια και δίνουμε σε κάθε ζευγάρι από ένα κομμάτι κόκκινο νήμα με το οποίο τους ζητάμε να δημιουργήσουν ένα σχήμα στο πάτωμα . Στη συνέχεια, το κάθε ζευγάρι παρουσιάζει το σχήμα που δημιούργησε αναλαμβάνοντας ο ένας να περιγράψει το σχήμα με κίνηση κι ο άλλος με ήχο (είτε με ήχους από το στόμα, είτε με κάποιο μουσικό οργανάκι).

         Καλή Επιτυχία!

Κάνω γρήγορα κινήσεις

  Την παρακάτω δραστηριότητα, σας την παραθέτω όπως υπάρχει στο βιβλίο του Ανδρέα Χαραλάμπους (2002), "Μουσικά Παιγνίδια στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία" - το κίτρινο Εκδόσεις Ατραπός, Αθήνα.
  Μία δραστηριότητα όπου χρειάζεται προετοιμασία από εμάς και λειτουργεί ευεργετικά και διασκεδαστικά σε στιγμές όπου τα παιδιά είναι λίγο ανήσυχα.

• "Αυτό είναι ένα παιγνίδι ταχύτητας, γι'αυτό χρειάζεται προετοιμασία από την νηπιαγωγό. Είναι ένα παιγνίδι που ξεσηκώνει τα παιδιά, γι'αυτό μπορούμε να το παίζουμε, σχεδόν, κάθε μέρα.
• Τα παιδιά κάθονται σε ημικύκλιο. Η νηπιαγωγός κάθεται μπροστά τους: θα λέει κάτι, θα το κάνει η ίδια και ταυτόχρονα τα παιδιά. Έχει μεγάλη σημασία η ταχύτητα. Τα παιδιά θα κάνουν, ότι λέει η νηπιαγωγός αλλά αμέσως, γρήγορα.

          -κτυπώ τα χέρια (παλαμάκια)
            -πιάνω το αυτί
          -κτυπώ τα χέρια
            -πιάνω τη μύτη
          -κτυπώ τα χέρια
            -πιάνω τα δυο αυτιά
          -κτυπώ τα χέρια
            -πιάνω μύτη και αυτί
           εδώ τα παιδιά θα τα χάσουν - θα πάει το ένα χέρι προς το μάτι, θ' αρχίσουν να γελούν.
          -κτυπώ τα χέρια
            -ξύνομαι
          -κτυπώ τα χέρια
            -φταρνίζομαι
          -κτυπώ τα χέρια
           -ξύνομαι και βήχω
          -κτυπώ τα χέρια
            -βήχω και ξύνω τον  διπλανό μου

          Επιμένω: Οι εναλλαγές πρέπει να γίνονται γρήγορα.  Είναι ένα παιχνίδι το οποίο μπορώ να χρησιμοποιώ κάθε φορά που βλέπω τα παιδιά να ψιλοβαριούνται.

*Εμείς σας δώσαμε κάποιες ιδέες. Μπορείτε να προσθέσετε δικές σας, δηλαδή τι να κάνουν τα παιδιά. Ότι και να σκεφτείτε το "κτυπώ τα χέρια" θα πρέπει πάντα να υπάρχει σαν ενδιάμεσος σταθμός. Και μη ξεχνάτε την ταχύτητα των εναλλαγών. Γι'αυτό η νηπιαγωγός θα προετοιμαστεί στο τι θα πει, τι ακριβώς θα ζητήσει. " (Χαραλάμπους (2002), σελ: 103-105)

Μουσική αντίληψη

  Η στάση και η ικανότητα των παιδιών των τεσσάρων και πέντε χρόνων στον κόσμο των ήχων, σύμφωνα με τον Moog (1976, σ.133), είναι καθαρά επηρεασμένες από την όλη στάση τους έναντι της πραγματικότητας. Από τις έρευνες του Moog, που σκοπό είχαν να ερευνήσουν τα στάδια ανάπτυξης, και πιο συγκεκριμένα τη θέση των μουσικών εμπειριών στην ανάπτυξη του παιδιού, φαίνεται ότι τα παιδιά τείνουν να συσχετίζουν αυτό που ακούν, τα ακουστικά δηλαδή ερεθίσματα, με πράγματα, γεγονότα και καταστάσεις που υπάρχουν και λειτουργούν στο άμεσο περιβάλλον τους.

  Σύμφωνα με τις πιο πάνω έρευνες, σ' αυτή την ηλικία αναπτύσσεται πολύ η ικανότητα για αναγνώριση συγκεκριμένων ήχων. Ένα 70% από τα τετράχρονα είχε την ικανότητα να αναγνωρίσει τους ήχους και να τους συσχετίσει με τα αντικείμενα που τους προκαλούσαν. Από τα πεντάχρονα, το 90% των παιδιών είχε την ικανότητα να κάνει αυτήν την συσχέτιση. Παρατηρείται, δηλαδή, μια αύξηση της ικανότητας αυτής με την αύξηση της χρονολογικής ηλικίας.

  Η αναγνώριση ενός μουσικού ήχου, από τα παιδιά αυτης της ηλικίας πάλι, παρουσιάζεται να είναι μια νοητική διαδικασία όπου λειτουργεί η σύνδεση και η συσχέτιση πραγμάτων. Όταν λειτουργεί αυτή η συσχέτιση, αναπαραγάγεται στη μνήμη η κατάσταση κατά την οποία ακούστηκε αρχικά η μουσική. Για παράδειγμα, είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο πολλά παιδιά να γέρνουν να κοιμηθούν στο άκουσμα ενός νανουρίσματος. Στην περίπτωση αυτή παρατηρείται μια συσχέτιση της μουσικής, της μελωδίας του τραγουδιού, αν είναι τραγούδι, με την κίνηση του  παιδιού. Η λεκτική ανάπτυξη, η ομιλία, βοηθά το παιδί να αντιληφθεί τον πραγματικό κόσμο στον οποίο ζει. Στο τραγούδι, όπου υπάρχει ο συνδυασμός των λέξεων και της μελωδίας, το παιδί αναγνωρίζει πολύ πιο εύκολα τη μελωδία όταν υπάρχουν και οι λέξεις. Αντίθετα, όταν η μελωδία του τραγουδιού εκτελείται μόνο από ένα μουσικό όργανο, τότε, σύμφωνα με έρευνες του Moog (1976, σ.133), μόνο το 40% των παιδιών μπορούσαν να αναγνωρίσουν τη μελωδία.

  Όσον αφορά την ακρόαση μουσικής, στα παιδιά των 4-6 χρόνων αρέσει η μουσική με απλό και έντονο ρυθμό, σε διπλό χρόνο (2/4 ή 4/4). Αυτά είναι και τα μέτρα που χρησιμοποιούν στο αυθόρμητο τραγούδι τους, ενώ το μέτρο σε τριπλό χρόνο (3/4) γίνεται περισσότερο αποδεκτό στην ακρόαση μουσικής σε στιγμές ηρεμίας.

  Όσον αφορά την αντίληψη της αρμονίας -το άκουσμα δύο ή περισσότερων ήχων ταυτόχρονα- διάφορες έρευνες έχουν καταλήξει ότι τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας δεν έχουν τη δυνατότητα εμπειριών που βασίζονται στην αρμονία. Τα παιδιά ακούν τους ήχους, αισθάνονται τα ρυθμικά σχήματα και μπορούν να αντιληφθούν σχετικά τις τονικές διαφορές. Το παιδί όμως δεν έχει την ικανότητα ν' αντιληφθεί το αρμονικό σχήμα και ν' αναλύσει τους φθόγγους διαφορετικής τονικότητας, όταν τους ακούει ταυτόχρονα, μέχρι και την ηλικία των έξι χρόνων.

Βιβλιογραφία: ΣΕΡΓΗ ΛΕΝΙΑ (2003), "Προσχολική Μουσική Αγωγή - Η Επίδραση της Μουσικής μέσα από τη Διαθεματική Μέθοδο Διδασκαλίας στην Ανάπτυξη της Προσωπικότητας των Παιδιών", GUTENBERG, ΑΘΗΝΑ.

Μουσική...Γνωρίζουμε τι είναι;

 "Η κατανόηση της μουσικής είναι μια έκφραση ζωής του ανθρώπου"
                                                                             Ludwig Wittgenstein

  Ο καθένας νομίζει ότι γνωρίζει τι είναι μουσική. Ο καθένας έχει τη δική του άποψη γι'αυτή. Δυστυχώς όμως δεν διαθέτουμε ένα σαφή και κυρίως έναν ενιαίο ορισμό. Όποιος εξετάσει την έννοια σε βάθος, θα αντιμετωπίσει πλήθος διαφορετικών απόψεων και ερμηνειών. Φαίνεται ότι κάθε εποχή διαθέτει τη δική της αντίληψη για τη μουσική, ακόμα και οι ειδικοί δεν μπορούν να κρύψουν την απορία τους για την πληθώρα των απόψεων. Η μουσική ορίζεται ως τέχνη του μέλους, ως παιχνίδι των ήχων, ως μια τέχνη, η οποία εκφράζει συναισθήματα μέσω των ήχων.
  Παρόλα αυτά, η μουσική δεν είναι μόνο ένα απλό παιχνίδι ήχων, αλλά διαθέτει μια εξέχουσα και σημαντική ανθρωπολογιστική αναφορά. "Κατασκευάζεται" από ανθρώπους και προορίζεται για ανθρώπους. (ΦΛΩΡΟΣ, 2003 : 25-26)


Βιβλιογραφία: Κωνσταντίνος Φλώρος (2003), "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, Ο ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ Η ΜΟΥΣΙΚΗ", Μτφρ.Γεώργιος Αγραφιώτης, Εκδ. ΝΕΦΕΛΗ, ΑΘΗΝΑ.

Αίνιγμα: "Το χειροτύμπανο"

• Στεκόμαστε μαζί με τα παιδιά σε διάταξη κύκλου. Παρουσιάζουμε το παρακάτω στιχάκι με την μορφή παντομίμας και προσκαλούμε τα παιδιά να μας ακολουθήσουν στην μίμηση των κινήσεών μας.

Τι είν' αυτό

που 'ναι στρογγυλό;

Μοιάζει με καπέλο,

μοιάζει με ταψί

κι όταν το χτυπήσεις

βγάζει μια φωνή.

Στίχοι: Άντζελα  Μακρή

(Πηγή: Κορνέλια Φλίτνερ (2009), "Ένα μπιζέλι που το λέγαν Έλλη", 33 παιχνιδόλογα μελοποιημένα για παιδιά, Εκδ.:Μουσικός Οίκος Φίλιππος Νάκας, Αθήνα)

• Αν χρειαστεί, το επαναλαμβάνουμε ακόμα μία φορά μαζί με τα παιδιά.
• Τα ρωτάμε αν έχουν καταλάβει τι εννοούμε από τις κινήσεις της παντομίμας.
• Επαναλαμβάνουμε προσθέτοντας και τους στίχους αυτή την φορά.

 

Δραστηριότητα: "Κάλτσα μου λευκή..."

• Παίρνουμε ένα χάρτινο κιβώτιο και μαζί με τα παιδιά, το μετατρέπουμε σε πλυντήριο.

• Τραγουδάμε, ρυθμικά με τα παιδιά το παρακάτω στιχάκι. Αν θέλετε όμως, προσθέστε τη δική σας μελωδία. 

 Οι λευκές οι κάλτσες στήσανε χορό

Μπήκανε στον κάδο να παίξουν στο νερό

Μαύρο φανελάκι. Να' σου και αυτό! 

Γύρω-γύρω τρέχουνε, αφρίσαν στο λεπτό

Ξεπλύθηκαν, κουνήθηκαν και τι μετά απ'αυτό ?

Στάσου να σκεφτώ, στάσου να σκεφτώ ... ...

Μαύρο με λευκό, χρώμα γκρί θα δω

Στάσου για να δω, στάσου για να δω ... ...

Κάλτσα μου λευκή, μου άλλαξες σε ΓΚΡΙ !

(στίχοι: Έφη Χατζηθεοδωρίδου) 

• Ενώ τραγουδάμε, επιλέγουμε κάποιο απ' τα παιδιά για να βάλει μέσα στο πλυντήριό μας, μία λευκή κάλτσα.

•  Επιλέγουμε κι ένα δεύτερο παιδί για να βάλει μέσα στο πλυντήριό μας ένα μαύρο φανελάκι.

•  το κλείνουμε και ... ...

 

•  .....η κάλτσα μας βγήκε ΓΚΡΙ @!#$%...

    
   Για να βγει η κάλτσα μας γκρι, θα έχουμε τοποθετήσει από πριν (και χωρίς να μας έχουν δει φυσικά τα παιδιά) μία παρόμοια με την λευκή, γκρι κάλτσα.
Στα παιδιά φαίνεται αστείο και διασκεδαστικό κι αυτόματα ζητάνε να επαναλαμβάνουμε το τραγούδι αρκετές φορές.

Καλή Επιτυχία!
MusicEfi