Μουσική Αγωγή Στα Πρώτα Χρόνια Του Παιδιού

Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2015

Οι Αγρότες-μικρό δρώμενο



 Εισαγωγή:

 Ποιοί είναι αγρότες. Γιατί τους λέμε έτσι;  Τι ακριβώς κάνουν; Τι φοράνε; Τι προσφέρουν στον κόσμο; Γιατί πρέπει να τους αγαπάμε; Κάνουν δύσκολη και κουραστική δουλειά.

 Ρόλοι:
α. 5-6 παιδιά κάνουν τα δέντρα. Τα ίδια αποφασίζουν τι δέντρο θέλουν να είναι, πορτοκαλιά, μηλιά, μανταρινιά κ.λ.π.
   Φτιάχνουν, τα ίδια, τον καρπό τους, το χρωματίζουν και με ζελοτέιπ τα κρεμμάνε πάνω τους. Πολλά-πολλά φρούτα.

β. 5-6 παιδιά κάνουν τους αγρότες. Τα ίδια αποφασίζουν πως θα παρουσιαστούν. Καλάθια, ποδιές, μαντήλια, τσαπιά, καπέλα. Βρίσκονται έξω από την τάξη.

γ. 2-3 παιδιά κάνουν τις κοτούλες.

δ. Ένα παιδί κάνει την αλεπού.

  Τα ίδια τα παιδιά παίρνουν το ρόλο που θέλουν, το ρόλο που τα εντυπωσιάζει πιο πολύ. Αν κάποιος ρόλος χρειάζεται ένα ειδικό κοστούμι ή μια ειδική μεταμφίεση, τότε τους δίνουμε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν κόλλες, μαντήλια, κορδέλες, καπέλα ή οτιδήποτε άλλο θα τα βοηθούσε στο ρόλο τους. Μόνα τους φτιάχνουν τα πάντα. Η νηπιαγωγός εμψυχώνει και συντονίζει.

  Όλη αυτή η διαδικασία δεν είναι χάσιμο χρόνου. Είναι ότι καλύτερο για τα παιδιά. Είναι μια ευκαιρία να "δημιουργήσουν" χρησιμοποιώντας τη δημιουργική φαντασία τους.

- Πριν αρχίσει το παιχνίδι οι ομάδες κάθονται χωριστά και ακούνε τη μουσική του δρώμενου. Να ξεχωρίσουν και να θυμούνται ποια είναι η δικιά τους, ώστε αργότερα στο παιχνίδι, μόλις την ακούσουν να ενεργοποιούνται. Γι' αυτό και τα μουσικά παραδείγματα θα πρέπει να είναι εντυπωσιακά και διαφορετικά μεταξύ τους, αλλά και κατάλληλα για την κάθε σκηνή.

Το παιχνίδι:
- Τα παιδιά-δέντρα είναι σκορπισμένα στο κέντρο της αίθουσας. Έχουν τα χέρια ανοιχτά σαν κλαδιά. Το κεφάλι τους κάτω σαν να κοιμούνται.
- Οι αγρότες είναι όλοι έξω από την αίθουσα.
- Αρχίζει η πρώτη μουσική. Ένα κοριτσάκι είναι η καλή νεράιδα. Κρατά ένα ραβδάκι και με απαλά βήματα μπαλαρίνας, αγγίζει το ραβδάκι στο κεφάλι των δέντρων. Μετά φεύγει.
- Με τη δεύτερη μουσική τα δέντρα κάνουν αργές κινήσεις των χεριών και του κεφαλιού σαν να ξυπνάνε.
- Τρίτη μουσική: Ακούγονται από μακριά οι αγρότες. Έρχονται χαρούμενοι και αρχίζουν να κόβουν τα φρούτα και να τα βάζουν στα καλάθια. Ένας αγρότης κάνει ότι σκαλίζει ένα δέντρο και άλλο παιδί ότι κλαδεύει.
- Τέταρτη μουσική: Έρχεται καταιγίδα. Τα παιδιά-δέντρα κάνουν μεγάλες κινήσεις. Οι αγρότες σκύβουν κάτω από τα δέντρα να προστατευθούν.
- Πέμπτη μουσική: Πάλι ηρεμία. Τα δέντρα κουνάνε απαλά τα χέρια. Είναι χαρούμενα. Οι αγρότες σηκώνονται. Η καταιγίδα πέρασε.
- Έκτη μουσική: Οι αγρότες χαρούμενοι κάνουν ότι τραγουδούν, μαζεύουν τα πράγματά τους, χαιρετάνε τα δέντρα και φεύγουν.
- Είναι ένα παιχνίδι με μουσική, κίνηση, αυτοσχεδιασμό. Η νηπιαγωγός, σαν εμψυχώτρια, συνεχώς ενθαρρύνει, ενώ τα παιδιά τα κάνουν όλα.
- Άλλη μέρα τα παιδιά ζωγραφίζουν ότι τους έκανε εντύπωση από το δρώμενο.(Χαραλάμπους, 2003 : 67-69)



Μουσικά  Αποσπάσματα:

1. A. Niemann "Singing Fountain" (Nocturne)
                      Η νεράιδα
2. Μπετόβεν "Ποιμενική  Συμφωνία"  II μέρος
                Τα δέντρα ξυπνούν
3. Bach "Magnificat" in D major
               Έρχονται οι αγρότες
4. Μπετόβεν "Ποιμενική  Συμφωνία" Καταιγίδα
              Αρχίζει η καταιγίδα
5. Μπετόβεν "Ποιμενική  Συμφωνία"  II μέρος
     Τα δέντρα ήρεμα κουνάνε τα κλαδιά τους
6. Bach "Magnificat" in D major
    Οι αγρότες παίρνουν τα καλάθια και φεύγουν

Βιβλιογραφία :
Χαραλάμπους Ανδρέας (2003), "Μουσικά Παιγνίδια στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία"-το πράσινο, Εκδ.: Ατραπός, Αθήνα.


Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2015

Δράση και αντίδραση παίζοντας μουσική



  Μια ομάδα παιδιών κάθεται κυκλικά στο έδαφος. Όλα έχουν ένα κρουστό στα χέρια τους. Εννοείται ότι δεν το κρατάνε μόνο αλλά παίζουν κιόλας και μάλιστα πολύ δυνατά. Ο δάσκαλος κάνει αποτρεπτικές χειρονομίες, γίνεται σιωπή. Πρώτος κανόνας: όχι όλοι μαζί, αλλά ένας ένας. Τα παιδιά ψάχνουν να βρούν τη λύση. Ύστερα από λίγες ή πολλές δοκιμές και ανάλογα με την ηλικία και την κοινωνική τους πείρα τα παιδιά βρίσκουν μια εφαρμόσιμη λύση.
  Για παράδειγμα: ένα παιδί  αρχίζει, παίζει για λίγο, μετά παίζει ο διπλανός του, μετά κυκλικά, ο επόμενος. Ένας δεύτερος κανόνας του παιχνιδιού θεσπίζεται: μόνο ένας τόνος θα ακούγεται. Και τώρα ένας τρίτος: στο ρυθμό του τικ τακ ενός ρολογιού θα εναλάσσεται κυκλικά η σειρά των κτύπων. Στη συνέχεια, ένα μικρό ρολόι σιγοχτυπάει σε γρήγορους ρυθμούς. Τότε μπορούν οι προσεχτικοί συμπαίχτες να ακούσουν: Τώρα είναι η σειρά σου!
  Τα παιχνίδια αυτά, όπου τα παιδιά ασκούνται να δρουν και να αντιδρούν και όπου περιορίζεται η χρήση της ομιλίας που κυριαρχεί στο σχολείο και στη ζωή, προάγουν με τον τρόπο τους είδη συμπεριφοράς που είναι σημαντικά για μας τους ανθρώπους. Μαθαίνουμε να συντονίζουμε τις ενέργειές μας με την ομάδα των συμπαικτών, μαθαίνουμε την προσαρμογή. Διαρκεί αρκετό καιρό έως ότου εδραιωθεί το συναίσθημα της συμφωνίας μας. Χρειαζόμαστε πολλές επιτυχίες και επιβεβαιώσεις έως ότου πάνω στην αγκυλωμένη φιλαυτία μεγαλώσει το αίσθημα της γνώσης. Ύστερα από αρκετές ασκήσεις η ένταση η οποία συνοδεύει την επιθυμία για τελειοποίηση, υποχωρεί.
  Μαθαίνουμε όμως επίσης να επιβάλλουμε  το δικό μας ρυθμό, να μην μας μπερδεύουν οι άλλες φωνές, προς τις οποίες συντονιζόμαστε ύστερα από την αποκατάσταση ενός αισθήματος αυτοπεποίθησης, χωρίς να εγκαταλείψουμε τη δική μας συμβολή.



  Για τα παιδιά είναι αρχικά μια αξεπέραστη δυσκολία η τάση να κρατάνε ένα όργανο στα χέρια και να μη θέλουν να παίζουν αμέσως και συνεχώς. Το να είσαι "μέσα σε κάτι" είναι ευκολότερο από το να περιμένεις να μπεις. Το να κάνεις μια παύση και να περιμένεις τη σειρά σου να μπεις, θέλει εξάσκηση. Δεν είναι δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς πόσο ωφέλιμη είναι, εν γένει για την ανθρώπινη συμβίωση, αυτη η διαπαιδαγώγηση.
  Παίζοντας μουσική μαθαίνουμε και ασκούμε τον έλεγχο των κινήσεων δια των αισθήσεων επ' ωφελεία, αλλά όχι μόνον, της μουσικής δημιουργίας. Κυρίως στα παιδιά και τους εφήβους, όπου οι αναλογίες μήκους, όγκου και δύναμης μεταξύ των μελών του σώματος τους συνεχώς μεταβάλλονται, η μουσική άσκηση έχει μεγάλη σημασία.
  Η ψυχοκινητική άσκηση ευνοεί την κοινωνικοποίηση, τη δράση και την αντίδραση στα ερεθίσματα της ζωής και μπορεί να συμβάλλει στην ευδιαθεσία και την ασφάλεια του ατόμου.
(Regner, 1988 : 11-14)




Βιβλιογραφία:
 Regner Hermann (1988), "Ας μάθουμε να αγαπάμε τη μουσική", Γερμανικός τίτλος: Musik Lieben lernen, Εκδότης: SCHOTT, Μτφρ.: Κων/νος Σαρρόπουλος, Εκδότης για την Ελλάδα: DIAN BOOKS, Αθήνα.




Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2015

Δραστηριότητα: "Τα Φύλλα"




  Το θέμα είναι τα φύλλα. Το κάθε δέντρο έχει τα δικά του ιδιαίτερα φύλλα ως προς το σχήμα, το μέγεθος και το χρώμα. Είναι δέντρα που έχουν τα φύλλα τους συνέχεια όλο τον χρόνο. Σε άλλα δέντρα τα φύλλα, το φθινόπωρο, πέφτουν και πάλι την άνοιξη ξαναβγαίνουν. Το φθινόπωρο, σε πολλά δέντρα παίρνουν ένα χρώμα κιτρινωπό.

  • Τι ρόλο παίζουν τα φύλλα στα δέντρα, και πολλά-πολλά άλλα. Ένα παιχνίδι μάθησης.
  • Έγχρωμες, μεγάλες φωτογραφίες από διάφορα δέντρα με ποικιλία φύλλων σε διάφορα μεγέθη και χρώματα θα εντυπωσιάσουν τα παιδιά.
  • Η νηπιαγωγός έχει μαζέψει σ' ένα καλάθι πολλά-πολλά φύλλα, όλων των χρωμάτων, μεγεθών και σχημάτων.
  • Τα παιδιά χωρίζονται σε δυο ομάδες. Η μια ομάδα είναι τα πράσινα φύλλα και η άλλη τα κίτρινα.
  • Για τη πρώτη ομάδα ήχος το μεταλλόφωνο.
  • Για τη δεύτερη ήχος η ξύστρα.
  • Όταν η νηπιαγωγός παίξει το μεταλλόφωνο το πρώτο παιδί της α' ομάδας σηκώνεται και μαζεύει πράσινα φύλλα. Μόλις σταματήσει να παίζει, το παιδί ρίχνει τα πράσινα φύλλα στο δικό τους καλάθι και επιστρέφει στη θέση του.
  • Η νηπιαγωγός αρχίζει να παίζει τη ξύστρα. Τότε το πρώτο παιδί της β' ομάδας σηκώνεται και μαζεύει κίτρινα φύλλα τα οποία βάζει στο δικό τους καλάθι.
  • Με αυτό τον τρόπο, εναλλάξ, παίζουν όλα τα παιδιά, μαζεύοντας αρκετά φύλλα στα καλάθια τους.
  • Μετά η νηπιαγωγός βάζει μια ενυπωσιακή μουσική. Τα παιδιά των δυο ομάδων παίρνουν το καλάθι τους και γύρω-γύρω από ένα μεγάλο, άσπρο χαρτόνι αρχίζουν να κολλάνε τα φύλλα, και οτιδήποτε άλλο σκεφτούν, ώστε να φτιάξουν τον δικό τους πίνακα. Οι δυο ομάδες βρίσκονται μακριά η μία από την άλλη.
  • Άλλα υλικά που μπορούν να χρησιμοποιήσουν μπορεί να είναι μικρά κλαδάκια, χαρτάκια κομμένα σε διάφορα σχέδια και μήκη, μικρά κομμάτια από κορδέλες, κόλλες γκοφρέ και οτιδήποτε άλλο σκεφτούν ώστε ο πίνακάς τους να γίνει ωραίος.

  Στο τέλος, οι δύο πίνακες θα μπουν στον τοίχο και θα τους χαίρονται οι καλλιτέχνες-δημιουργοί, δηλαδή τα ίδια τα παιδιά.
  Μπορούν ακόμα να δώσουν και όνομα στον πίνακά τους, π.χ. Πρωινό, Ηλιοβασίλεμα, μια βροχερή μέρα, το δάσος κ.λ.π.

Μουσικό έργο:
  "Il Cardelino" Κονσέρτο για φλάουτο του Α. Βιβάλντι
   Με τη μουσική αυτη τα παιδιά κολλάνε τα φύλλα στο χαρτόνι
   για να φτιάξουν το δικό τους πίνακα.(Χαραλάμπους, 2003: 121-125)

Βιβλιογραφία:
Χαραλάμπους Ανδρέας (2003), "Μουσικά Παιγνίδια στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία"-το πράσινο, Εκδ.: Ατραπός, Αθήνα




Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2015

Δραστηριότητα: "Η έφοδος των οργάνων"

 

  Ηλικία: παιχνίδι για όλους
  Υλικά: μουσικά όργανα, Cd
  Διάρκεια: 10-15 λεπτά

  Η ομάδα σχηματίζει ένα κύκλο και γύρω της τοποθετούνται μουσικά όργανα, ένα λιγότερο από τον αριθμό των παικτών. Ακούνε ένα απόσπασμα κάποιου μουσικού έργου. Μόλις σταματήσει η μουσική κάθε ένας προσπαθεί να αρπάξει ένα όργανο όσο πιο γρήγορα μπορεί. Στη συνέχεια ξαναφήνουν τα όργανα και αυτός που δεν κατάφερε να πάρει ένα, φεύγει από τον κύκλο παίρνοντας το όργανο που θέλει για να συνοδεύσει τη μουσική που θα ξαναρχίσει. Κάθε φορά που σταματά η μουσική ένας νέος παίκτης αποκλείεται από τον κύκλο και διαλέγει με τη σειρά του ένα όργανο για να συναντήσει τους άλλους που ήδη συνοδεύουν τη μουσική. Αυτός που θα μείνει μέχρι το τέλος θα είναι ο νικητής.
ΣΗΜ.: Σιγά-σιγά, τα μέλη της ομάδας φτιάχνουν έτσι μια ορχήστρα που συνοδεύει τη μουσική. Έτσι αυτο το παιχνίδι δίνει την ευκαιρία σε μία ομάδα να αυτοσχεδιάσει σχεδόν ασυναίσθητα, ακόμα κι αν αυτοί που συμμετέχουν δεν έχουν παίξει ποτέ μαζί προηγουμένως.
 Έχει ενδιαφέρον να αφήνουμε την ομάδα που σχηματίζεται, να αυτοσχεδιάζει ανεξάρτητα από το Cd  που ακούγεται, είτε τραγουδώντας μαζί της.

 Αυτός που παραμένει μέχρι το τέλος του παιχνιδιού μέσα στον κύκλο μπορεί να πάρει στη συνέχεια ένα σημαντικό ρόλο για το επόμενο παιχνίδι π.χ. σαν διευθυντής ορχήστρας ή να είναι ο παίκτης που θα έχει δεμένα μάτια σε ανάλογο παιχνίδι. (Τόμπλερ, 2002 : 44)


Βιβλιογραφία: Μιχάλης Τόμπλερ (2002), "100 ΜΟΥΣΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ", Τίτλος πρωτοτύπου "HANDBOOK OF MUSIC GAMES MUZIKAAL SPELEN BOEK",(1979) συγγραφέας: GER STORMS, επιμέλεια-μτφρ.: Μιχάλης Τόμπλερ, Εκδ.: orpheus Σ. & Μ. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ ΟΕ, ΑΘΗΝΑ
 

Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2015

Αυτοσχέδιο μουσικό οργανάκι με Κουδουνάκια

 Μια εύκολη κατασκευή, που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε με τα παιδιά στα πλαίσια συνοδείας τραγουδιών. Ακόμα, χρήσιμο και για τους γονείς που επιθυμούν να το κατασκευάσουν για το παιδί ή μαζί με το παιδί για πολλούς ρυθμικούς πειραματισμούς.


Καλή Επιτυχία!
MusicEfi

Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2015

Δραστηριότητα "Το άλλο μισό"


  • Παίζουν όλα τα παιδιά, χωρισμένα σε δυο ομάδες.
  • Η νηπιαγωγός παίρνει μικρές, έγχρωμες φωτογραφίες οι οποίες παρουσιάζουν διάφορα πράγματα, ζώα, πουλιά, αυτοκίνητα, φρούτα, σπίτια, κούκλες και οτιδήποτε άλλο νομίζει.
  • Κόβει τις φωτογραφίες στη μέση και τις μισές τις κολλά στα δυο χαρτόνια που βρίσκονται το ένα μακριά από το άλλο. Τα άλλα μισά τα βάζει σε δυο καλάθια μικρά. Το ένα ανήκει στην Α' και το άλλο στη Β' ομάδα.
  • Τα δυο χαρτόνια να έχουν τα ίδια, μισά πράγματα, όπως και τα δυο καλάθια.
  • Δίπλα στα δυο καλάθια υπάρχουν κόλλες Stic.

  • Μόλις αρχίσει η ζωντανή μουσική, π.χ. "Ο Ηπειρώτικος χορός" του Σκαλκώτα, η νηπιαγωγός κτυπά το τύμπανο και τα δυο πρώτα παιδια των ομάδων σηκώνονται γρήγορα, παίρνει το καθένα ένα κομμάτι από το καλάθι του και προσπαθεί να βρει το άλλο μισό στο χαρτόνι και να το κολλήσει.
  • Στο τέλος θα δούμε ποια ομάδα συμπλήρωσε όλες τις εικόνες. Θα είναι νικήτρια.

  • Ένα παιγνίδι ταχύτητας, που βοηθά τα παιδιά στην παρατηρητικότητα, στη λεπτή κινητικότητα αλλά ταυτόχρονα έχουμε και το μουσικό παράδειγμα.
  • Να προσπαθήσουν τα παιδιά να κολλήσουν το μισό ακριβώς στη θέση που πρέπει ώστε η ολοκληρωμένη εικόνα να είναι όμορφη. Είναι μια καλή άσκηση.




Βιβλιογραφία :
Ανδρέας  Χαραλάμπους (2002), "Μουσικά Παιγνίδια στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία"-το κίτρινο, Εκδ.: Ατραπός, Αθήνα

Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2015

Τα Σύννεφα

  Ακολουθεί βίντεο με μία απλή κι εύκολη κατασκευή, όπου μπορούμε να παρουσιάσουμε στα παιδιά την κίνηση των σύννεφων σε συνδυασμό με τον αέρα, αλλά και να προσθέσουμε το φαινόμενο της βροχής. Μπορούμε επίσης, να το εντάξουμε στα πλαίσια αναπαράστασης μίας ιστορίας ή ενός παραμυθιού που διηγούμαστε στα παιδιά.


Καλή Επιτυχία!
MusicEfi