Μουσική Αγωγή Στα Πρώτα Χρόνια Του Παιδιού

Δευτέρα 16 Μαΐου 2016

"Η μόλυνση του περιβάλλοντος"




  Είναι ευκαιρία να μιλήσει η νηπιαγωγός με τα παιδιά για το περιβάλλον. Για τη μόλυνση, τα δάση που καίγονται, τα νερά, τα ποτάμια, τα απόβλητα, τα εργοστάσια που μολύνουν τα πάντα, λαχανικά, φρούτα, το νερό που πίνουμε. Οι θάλασσες, τα πλοία με το πετρέλαιο που μολύνει τις θάλασσες. Τα ψάρια που ψοφάνε. Τα φυτοφάρμακα. Πουλιά, ζώα, ερπετά τα πάντα εξαφανίζονται. Είναι ένα ωραίο και μεγάλο θέμα που μπορεί να γίνει ένα μικρό project.

  Τα παιδιά να χωριστούν σε ομάδες και η κάθε μια να αναλάβει ένα θέμα. Πτηνά, ζώα - θάλασσα - ποτάμια - ήλιος - ουρανός - παραλίες και τόσα άλλα. Αποφασίζουν τα ίδια τα παιδιά.

Μικρό Δρώμενο

Ρόλοι:
  1. Ήλιος - ένα παιδί
  2. Ουρανός - ένα παιδί
  3. Δέντρα - 4-5 παιδιά
  4. Σπίτια -  4-5 παιδιά
  Στον κάθε ρόλο, το κάθε παιδί έχει δυο όψεις. Από την μια χαρούμενη και καθαρή και πίσω ακριβώς το αντίθετο.
Το κάθε παιδί κατασκευάζει το δικό του με χαρτόνια - κόλλες - χρώματα κλπ
Π.χ. ο ήλιος μπρος σε χρώματα κόκκινο-κίτρινο και από την πίσω πλευρά ο ήλιος σε χρώμα μαύρο.
Αυτές τις δυο όψεις το παιδί τις ενώνει με λαστιχάκια και τις φοράει στο κεφάλι του.



Σε όλη την προετοιμασία το ένα παιδί βοηθά το άλλο. Η συνεργασία αυτή είναι πολυ σημαντική.
- Το ίδιο κάνουν και τα άλλα παιδιά με τους άλλους ρόλους π.χ. τα δέντρα - μπροστά είναι καταπράσινα και πίσω όλο μαύρο - καμένο.
- Εκτός από τους πιο πάνω ρόλους έχουμε :
-- Δύο παιδιά με μαύρες σακούλες στο χέρι με σκουπίδια - τενεκεδάκια - κόλλες - χαρτομάντηλα, άδεια κουτιά από χυμούς, γάλα κλπ.
-- Άλλα δύο - τρία παιδιά, με άδειες σακούλες έρχονται και τα μαζεύουν.
-- Οι ρόλοι πάλι γυρίζουν από την χαρούμενη πλευρά.


Το Δρώμενο :

- Αρχίζει η μουσική - "Η Άνοιξη", Βιβάλντι (30'')
- Μπαίνουν τα παιδιά, ήλιος - ουρανός - σπίτια - δέντρα και δείχνουν την χαρούμενη πλευρά τους.


- Μετά ακούγεται η μουσική "Paga Yaga" από το έργο "Πίνακες από μια έκθεση" του Μουσσόρσκυ (30'') και δυο παιδιά με τις μαύρες σακούλες μπαίνουν μέσα και αρχίζουν να πετούν σκουπίδια παντού. Τότε οι "ρόλοι", ο ένας μετα τον άλλον γυρίζουν και δείχνουν την πίσω πλευρά τους, που είναι μια άλλη όψη εντελώς διαφορετική, θλιμμένος ήλιος - λερωμένα τα σπίτια, μαύρα τα δέντρα, μαύρος ο ουρανός.
- Τα δύο-τρία παιδάκια που πρώτα έπαιζαν στην πλατεία χαρούμενα, τώρα κλαίγοντας, φεύγουν μακριά.

- Μετά ακούγεται μια άλλη μουσική : "Ελαφρύ Ιππικό" του Σιπέ μόνο η αρχή, δηλαδή οι τρομπέτες (30'').
- Τότε μπαίνουν μέσα δύο-τρία παιδιά με άδειες σακούλες και μαζεύουν τα σκουπίδια και το τοπίο γίνεται καθαρό.
- Ακούγεται πάλι "Η Άνοιξη" του Βιβάλντι (50''). Τότε οι "ρόλοι" δηλαδή ο ήλιος, τα δέντρα, τα σπίτια γυρίζουν από τη χαρούμενη πλευρά και τα δυο - τρία παιδάκια ξαναγυρίζουν στην πλατεία και χαρούμενα αρχίζουν να παίζουν. Μπορεί να ακουστεί και ένα μέρος από το έργο "Il Cardelino" (Η Καρδερίνα) του Βιβάλντι, όπου ακούγεται μόνο το φλάουτο που κάνει την Καρδερίνα να κελαηδεί.
  Τότε δύο-τρία παιδιά που ντύθηκαν μόνα τους πουλιά μπαίνουν στο σκηνικό και "πετούν" χαρούμενα.


- Στο τέλος, μια άλλη μέρα, τα παιδιά ζωγραφίζουν ότι τους άρεσε πιο πολύ.

- Στο παιχνίδι αυτό τα παιδιά βιωματικά αγγίζουν το τόσο σοβαρό θέμα που απασχολεί όλο τον πλανήτη, δηλαδή τη μόλυνση του περιβάλλοντος. (Χαραλάμπους, 2001 Σελ.: 205-211)

Βιβλιογραφία :
Χαραλάμπους Ανδρέας (2001), "Μουσικά Παιγνίδια στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία"-το κόκκινο, Εκδόσεις Ατραπός, Αθήνα.


 

Κυριακή 8 Μαΐου 2016

Μουσική και έμβρυο

"Έχω μια φίλη που επιμένει ότι πηγαίνοντας σε συναυλίες, τώρα που είναι έγκυος, θα κάνει το μωρό της να αγαπήσει τη μουσική, και μια άλλη της οποίας ο άντρας διαβάζει κάθε βράδυ πάνω από την κοιλιά της για να μάθει το μωρό τους να αγαπά τη λογοτεχνία. Πρέπει να αρχίσω κι εγώ να δίνω ερεθίσματα στο μωρό μου;"


  Όλοι οι γονείς επιθυμούν μόνο το καλύτερο για τα παιδιά τους - ή, στην περίπτωση αυτή, για το παιδί που πρόκειται να αποκτήσουν. Αλλά είναι σημαντικό να βλέπουμε τα πράγματα κάτω από το σωστό πρίσμα, πριν αρχίσουμε να βάζουμε Μπετόβεν και να απαγγέλλουμε Σαίξπηρ.


  Ενώ είναι αλήθεια ότι η ικανότητα της ακοής είναι αρκετά αναπτυγμένη στο έμβρυο κατά το τέλος του δεύτερου τριμήνου ή στην αρχή του τρίτου, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι μια συναυλία όσο είναι ακόμα στη μήτρα ή ένα μάθημα για τους μεγάλους κλασικούς δίνει στο μωρό ένα προβάδισμα στην  εκπαίδευση (ή σε μια σταδιοδρομία στη μουσική ή λογοτεχνία). Η προώθηση ενός εκπαιδευτικού ή πολιτιστικού προγράμματος από τόσο νωρίς μπορεί να έχει επίσης κάποια μειονεκτήματα - ειδικά αν σημαίνει την έναρξη εξαιρετικά πρόωρης πίεσης από την πλευρά των γονιών και αρχίσει να δίνει πάρα πολύ μεγάλη έμφαση στα επιτεύγματα σε μια πολύ τρυφερή ηλικία (και πριν από τη γέννηση είναι σαφώς πολύ τρυφερή ηλικία). Τα έμβρυα (όπως και τα μωρά και τα παιδιά στα οποία θα εξελιχθούν πριν καλά-καλά το καταλάβετε) αναπτύσσονται - και αργότερα μαθαίνουν - καλύτερα με τον δικό τους ρυθμό, χωρίς να απαιτείται παρακίνηση. Υπάρχει επίσης ο θεωρητικός κίνδυνος, όταν οι γονείς προσπαθούν να μετατρέψουν τη μήτρα σε σχολική τάξη, να διαταράσσουν άθελά τους τον φυσικό ρυθμό ύπνου του μωρού που θα αποκτήσουν, εμποδίζοντας στην πραγματικότητα την ανάπτυξή του αντί να την ενισχύουν (ακριβώς όπως θα συνέβαινε αν ξυπνούσαν ένα νεογέννητο για ένα παιχνίδι με γράμματα).
  Πέρα, όμως, απ' όλα αυτά, δεν είναι καθόλου κακό - ενώ, αντίθετα, είναι πολύ καλό να παρέχετε στο μωρό σας ένα περιβάλλον στη μήτρα πλούσιο σε γλωσσικά και μουσικά ερεθίσματα και, ακόμα πιο σημαντικό, να βρίσκετε τρόπους να έρθετε κοντά στο μικρό σας πολύ πριν μπορέσετε να του δώσετε το πρώτο σας χάδι. Αν μιλάτε, διαβάζετε ή τραγουδάτε στο μωρό σας όσο βρίσκεται ακόμα στη μήτρα (δεν χρειάζεται ενισχυτής), δεν θα εξασφαλίσετε υποτροφία για την Οξφόρδη, αλλά θα εξασφαλίσετε ότι το μωρό σας θα αναγνωρίζει τη φωνή σας όταν γεννηθεί - και θα έχετε και οι δύο ένα πλεονέκτημα στο ξεκίνημα του δεσίματός σας.

 
  Αν παίζετε κλασική μουσική τώρα, μπορεί να αυξήσετε την πιθανότητα να εκτιμά το νεογέννητό σας αυτούς τους ήχους αργότερα ή ακόμα και να ηρεμεί με αυτούς (αν και έχει αποδειχτεί ότι η έκθεση στη μουσική και τη λογοτεχνία έχει πολύ σημαντικότερη επίδραση αφού γεννηθεί το μωρό σας παρά προγεννητικά - γι' αυτό έχετε έτοιμες σονάτες μόλις έρθει το μωρό). Και μην υποτιμάτε τη δύναμη του αγγίγματος. Δεδομένου ότι και αυτή η αίσθηση αρχίζει να αναπτύσσεται στη μήτρα, αν χαιδεύετε την κοιλιά σας τώρα, μπορεί επίσης να δυναμώσετε το δεσμό σας με το μωρό σας αργότερα.
  Βάλτε λοιπόν Μότσαρτ, φέρτε και Μπαχ, ξεσκονίστε τα σονέτα του Σαίξπηρ και διαβάζετε στην κοιλιά σας αν θέλετε (και αν μπορείτε να το κάνετε χωρίς να χάσετε τον έλεγχο). Φροντίστε, όμως, να είστε βέβαιη ότι τα κάνετε όλα αυτά για να έρθετε πιο κοντά στο μωρό σας - όχι για να φέρετε το μωρό σας πιο κοντά σε ένα διδακτορικό από καλό πανεπιστήμιο.
  Βέβαια, αν αισθάνεστε ανόητη κάνοντας όλα αυτά μπροστά στη φουσκωμένη κοιλιά σας, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε μήπως το μωρό σας δεν σας γνωρίσει. Εξοικοιώνεται με τον ήχο της φωνή σας - και του μπαμπά του - κάθε φορά που μιλάτε μεταξύ σας ή με κάποιον άλλο. Απολαύστε, λοιπόν, την επαφή με το μωρό σας τώρα, αλλά χωρίς να ανησυχείται για τη μόρφωσή του από τόσο νωρίς. Όπως θα ανακαλύψετε, τα παιδιά μεγαλώνουν έτσι κι αλλιώς πάρα πολύ γρήγορα.(H.Murkoff & S.Mazel, 2009. Σελ.:346-347)

Βιβλιογραφία :
HEIDI MURKOFF & SHARON MAZEL (2009), "ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΕΙΣΑΙ ΕΓΚΥΟΣ", Μτφρ.: Βικτωρία Σαμπετάι, Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ, Αθήνα.